Tuesday 24 September 2013
PeshawarChurchBlast attack on minorities attack on #Pakistan #Taliban #Peace talk By Mehwish Abbasi
اقليتن تي حملو امن جي ڳالهين تي حملو !
مهوش عباسي
آچر ڏينهن عيسائين جي عبادت ڪرڻ جو وجهه وٺي پشاور اندر ڪوهاٽي گرجا گھر ۾ دهشتگردن پاران ٿيل بم ڌماڪن ۾ 80 جي لڳ ڀڳ مرد، عورتون ۽ ٻارڙا فوت ٿي چڪا آهن ۽ 150 کان وڌيڪ زخمي ٿيا آهن ان ڌماڪن کي طالبان جي جند الله گروه قبول ڪيو آهي . اهي ڌماڪا ملڪ جي سالميت کي نقصان پهچائڻ لاءِ اهڙي وقت ڪرايا ويا آهن جڏهن ملڪ جو وزير اعظم اقوام متحده جي اجلاس ۾ شرڪت ڪرڻ وڃي رهيو هيو اقليتن کي ان لاءِ ٽارگيٽ بڻايو ويو آهي ته جيئن پاڪستان جي وزير اعظم کان اجلاسن دوران سوالن جي بوڇاڙ ڪري ملڪ کي بدنام ڪري سگھجي . هي واقعو ان وقت ڪيو ويو آهي جڏهن حڪومت ۽ طالبان وچ ۾ ڳالهين جي لاءِ سوچيو پيو وڃي اهو واقعو ڪري حڪومت ۽ خيبر پختونخواه جي حڪومت جن جي ايجنڊا امن امان جي صورتحال قائم ڪرڻ ۽ طالبان سان ڳالهيون ڪرڻ آهي تن کي طالبان اهو پيغام ڏئي رهيا آهن ته هو ڇا چاهي رهيا آهن انهن کي انساني جانين جي ڪا به پرواه نه آهي ڳالهيون ڀلي ٿين پر هو پنهنجيون ڪارروايون جاري رکندا اهي دهشتگرد انسان ۽ مذهب دوست نه آهن اهي درندا آهن جيڪي پنهنجي اصليت ڏيکاريندا رهيا آهن تنهن هوندي به اسان ملڪ دشمنن کي سڃاڻي نه سگھيا آهيون.
پشاور اندر موجود پر امن مسيحي برادري تي خوفناڪ حملو ڪيو ويو آهي خيبر پختونخواه اندر 5 سالن ۾ 210 وڏا حملا ڪيا ويا آهن جنهن بعد ايمرجنسي واري صورتحال نظر آئي انهن حملن ۾ هي حملو سڀ کان وڏو حملو نظر اچي رهيو آهي . عوام پنهنجي لاءِ امن جي گھر ڪري رهيو آهي پنهنجي جان ۽ مال جو تحفظ گھري رهيو آهي اڄ مسيحي برادري سميت سڀني اقليتي برادرين جو حڪومت کان اهو ئي سوال ٿئي ٿو ته پاڪستان جي آئين ۾ هر اقليتي برادري کي تحفظ ڏيڻو آهي . اها ڳالهه انساني فطرت ۾ شامل آهي ته جڏهن نا انصافيون وڌي وينديون آهن ته پنهنجن جذبات تي ضابطو آڻڻ مشڪل ٿي پوندو آهي جنهن جي رد عمل کان پوءِ نقصان ملڪ جو ئي ٿيندو آهي . پاڪستان جا مسلمان مسيحي برادري تي ٿيل حملن کي پاڻ تي حملو سمجھندي انهن جي ڏک ۾ برابر جا شريڪ آهن . هي هڪ غير انساني واقعو آهي پاڪستان جو هر ماڻهو ڏک ۽ رنج جو شڪار آهي اهڙن واقعن جي جيتري مذمت ڪجي گھٽ آهي.
پوري قوم دهشتگردي ۽ انتها پسندي جو شڪار ٿي چڪي آهي ڳالهين جي نالي تي انساني جانيون مذاق ٿي رهجي ويون آهن . طالبان پاڻ کي طاقتور ۽ جهادي سڏائي رهيا آهن پر هو عورتن، ٻارڙن ۽ پوڙهن تي حملا ڪري بزدلي جو مظاهرو ڪري رهيا آهن اسلام ۽ مذهب جي نالي تي جهاد ڪرڻ وارا انسانن جو ڪو خيال نه رکي رهيا آهن طالبان پاڪستان اندر اسلامي نظام لاڳو ڪرڻ چاهين ٿا جنهن جي ڪري هو هي سڀ ڪري رهيا آهن شايد انهن کان وسري ويو آهي ته احترام ۽ انسانيت جو نالو اسلام آهي ڪو به دين يا مذهب اهڙي قسم جي جهاد کي بهتر نظر سان نه ٿو ڏسي . پاڪستان کي اسلام جي نالي تي ٺاهيو ويو هن ملڪ کي مسلمانن ٺاهيو آهي شايد ان ڪري هتي اقليتن لاءِ تنگ نظري سبب ڪا به گنجائش موجود نه آهي اهڙي مذهبي جنونيت ۽ ذهنيت جي ڪري اقليتن خلاف جھيڙا ٿين ٿا سندن عبادتگاهن کي ساڙيو ۽ بمن سان تباهه ڪيو وڃي ٿو مردن، عورتن ۽ ٻارڙن کي قتل ڪرڻ سان گڏ ڊيڄاريو وڃي ٿو، ڪيترين جاين تي نفرت ۽ دشمني ايتري وڌي وڃي ٿي جو مرڻ ۽ مارڻ جي نوبت اچي وڃي ٿي جڏهن ته اسلام اهڙي تعليم ڪڏهن نه ڏني آهي اسلام ته امن ڀائيچاري ۽ برابري جو درس ڏيڻ سان ڪنهن کي به ڪنهن تي برتري نه ٿو ڏئي ۽ اسلام چئي ٿو هڪ انسان جو قتل پوري انسانيت جو قتل آهي، اسلام توڙي هر مذهب ۾ امن ۽ ڀائيچاري جو درس آهي . مذهبن کي رياستي معاملن جي ور چاڙهيو پيو وڃي، اهڙن حملن سان پوري دنيا جي مسلمانن کي نقصان پهچندو.
ان کان وڌيڪ ڪهڙو ظلم هوندو ته هڪ آزاد ۽ جمهوري رياست ۾ ماڻهو پنهنجي عبادتگاهن ۾ عبادت به نه ڪري سگھن. مندر هجي مسجد، گرجا گھر، مدرسا يا امام بارگاهون پاڪستان اندر محفوظ نه رهيون آهن پشاور گرجا گھر حملو اقليتن تي سڀ کان خوفناڪ حملو آهي، هي اها رياست آهي جنهن اندر نه عورتون محفوظ آهن نه وري ٻار ڪير به چاهي ڪيئن به ڪڏهن به ڪنهن به وقت حملو ڪري سگھي ٿو ڇو ته پاڪستان اندر سڪيورٽي تمام گھڻي ڪمزور ٿي چڪي آهي جنهن جي ڪري طالبان جيلن، اسپتالن توڙي عبادتگاهن کي نشانو بڻائي رهيا آهن.
اهڙن حملن جي نتيجي ۾ ملڪ جي بدنامي ٿي رهي آهي، بين الاقوامي خبرن جي توجهه پاڪستان ۾ ٿيندڙ اقليتن تي حملا آهن. پاڪستان کي دنيا اندر بدنام ڪرڻ جي پوري ڪوشش ڪئي پئي وڃي. اي پي سيز ته گھرايون وڃن ٿيون پر ان جو فائدو اڃان تائين عوام کي نه مليو آهي جنهن جي ابتڙ عوام طالبان ۽ حڪومت جي جنگ جي ور چڙهي رهيو آهي. حڪمران هر روز عوام کي سڀاڻي جو آسرو ڏين ٿا پر اهو صبح الائي ته ڪڏهن ايندو جو عوام سک جو ساهه کڻندو.
دهشتگرد پاڪستان جي عوام جا قاتل آهن انهن خلاف ڪريڪ ڊائون ڪرڻ گھرجي انهن کي گرفتار ڪرڻ گھرجي. انهن جي قيدين کي آزاد نه ڪيو وڃي. پشاور توڙي پوري ملڪ ۾ رت جي راند کيڏڻ وارن سان اڃا به حڪومت ڳالهيون ڪرڻ چاهي ٿي! ڳالهيون ڪجن ته انهن سان جيڪي معصوم جانين جا قاتل نه هجن جيڪي انسانن جا ڏوهاري نه هجن ۽ ملڪ جي آئين ۽ قانون جون محافظ هجن. ڳالهين جو فيصلو ته ڪيو وڃي ٿو طالبان به حامي ڀرن ٿا پر امن خراب ڪري ملڪ ۽ عوام کي پريشاني ۽ خوف ۾ وڌو پيو وڃي.
جڏهن به طالبان ۽ حڪومت وچ ۾ امن لاءِ ڳالهين کي اڳتي وڌايو وڃي ٿو اهڙي صورتحال پيدا ڪئي وڃي ٿي پر ملڪ جي تحفظ ۽ امن لاءِ ڪنهن به قسم جو سمجھوتو نه ڪرڻ گھرجي طالبان جا قيدي آزاد ڪري، پنهنجا فوجي شهيد ڪرائي، معصوم ٻارڙن ۽ عورتن جون جانيون وڃائي حڪومت پنهنجي ڪمزوري، بيوسي ۽ ناڪامي جو صاف مظاهرو ڪري رهي آهي. حڪومت کي طالبان خلاف واضح پاليسي ٺاهڻ گھرجي ڇو ته هاڻي عوام جي برداشت واري سهپ جي سگهه ختم ٿي رهي آهي.
Sunday 22 September 2013
search of pece Mehwish Abbasi column on 22 sept 2013 in daily awami awaz acc to International day of peace 21 sept
Mehwish Abbasi column in daily awami awaz 22 sept 2013 about peace in #World and #Pakistan #InternationalDayOfPeace 21 sept
امن جي ڳولها
مهوش عباسي
سال 1981 ۾ اقوام متحده جي جنرل اسيمبلي ۾ امن جو ڏهاڙو ملهائڻ جو فيصلو ڪيو ويو جنهن بعد هر سال سيپٽمبر جي ٽئين اڱاري تي امن جو ڏهاڙو ملهايو ويندو رهيو جيڪو سلسلو سال 2001 تائين جاري رهيو . 2001 ع ۾ اقوام متحده جي جنرل اسيمبلي ۾ امن جي عالمي ڏهاڙي کي ملهائڻ جي قرارداد منظور ڪئي وئي جنهن کان پوءِ اهو ڏهاڙو هر سال 21 سيپٽمبر تي ملهايو وڃي ٿو .
ان ڏهاڙي کي ملهائڻ جو مقصد دنيا اندر امن امان جي صورتحال برقرار رکڻ ، سماج جي هر ماڻهو کي امن ۽ سک واري زندگي ميسر ڪرڻ ، جنگين ، تشدد ۽ دهشتگردي واري صورتحال جو خاتمو آڻڻ آهي . امن جي عالمي ڏينهن تي دنيا ۾ هر مذهب جا ماڻهو عبادتون ۽ دعائون ڪندا آهن جن جا طريقا ته ضرور الڳ الڳ هوندا آهن پر مقصد هڪ هوندو آهي امن قائم ڪرڻ ، ان ڏس ۾ ڪيترائي ماڻهو ميڻ بتيون ٻاري مارچ پڻ ڪندا آهن ، ڪيترائي پروگرام ، سيمينار ۽ ڪانفرنسون منعقد ڪيون وينديون آهن جنهن جي ذريعي امن امان جي صورتحال جو جائزو ورتو ويندو آهي . امن جي عالمي ڏينهن جي حوالي سان اسڪولن ، ڪاليجن ، يونيورسٽين ۽ ڪيترن ئي سرڪاري توڙي نجي ادارن ۾ ڊراما ، ٽيبلوز ۽ ڳائڻ وڄائڻ جا پروگرام پڻ ڪندا آهن ، ان ڏينهن تي هڪ منٽ جي خاموشي پڻ ڪئي ويندي آهي .
هر سال اقوام متحده جي طرفان امن جي عالمي ڏهاڙي تي هڪ خاص موضوع رکيو ويندو آهي هن سال تعليم ۾ امن ۽ امن لاءِ تعليم جو موضوع رکيو ويو آهي جنهن جي بنياد تي پوري دنيا ۾ امن جو ڏهاڙو ملهايو ويندو . ان ڳالهه ۾ ڪو به شڪ نه ٿو ڪري سگھجي ته تعليم جو هر انسان جي زندگي ۾ ڪيترو وڏو ڪردار آهي ۽ هر سماج ۽ ملڪ جي امن امان واري صورتحال جو دارو مدار به بهتر تعليم جي فراهمي تي رهي ٿو ، جيڪڏهن ڪنهن ملڪ جي وڏي آبادي بهتر نموني تعليم يافته هوندي ۽ تعليم لاءِ بهتر موقعا فراهم ڪيا ويندا ته ان ملڪ جا نوجوان ڪڏهن به ڪو غلط رستو اختيار نه ڪندا بلڪه تعليم جي ذريعي پنهنجو ، ملڪ ۽ قوم جو مستقبل سنوارڻ جي ڪوشش ڪندا ڇو ته تعليم ئي آهي جيڪا سٺي ۽ خراب عمل ۾ فرق کي واضع ڪري ٿي .
نائن اليون واري واقعي کانپوءِ پوري دنيا جو امن الائي ته ڪاڏي غائب ٿي ويو ، هر پاسي موت جي راند جاري ٿي وئي مرڻ واسي کي خبر نه ته مون کي ڇو پيو ماريو وڃي جيڪي چوندا هئا ته رياست ماءُ جهڙي هئڻ گھرجي انهن ئي امن جو ڏيوالو ڪڍي رت جون نديون وهايون ڪيترن ملڪن اندر اهڙو گھر موجود نه آهي جتي غير فطري موت آواز نه ڏنو هجي . نائن اليون واري حادثي کانپوءِ آمريڪا کي پوري دنيا اندر ايتري ته آزادي ملي وئي جو هو ڪڏهن به ڪنهن به ملڪ تي جنگ ڪرڻ ۾ دير نه ٿو ڪري ان کان علاوه ڊرون حملا معمول بڻيل آهن ، نائن اليون کانپوءِ دنيا بد امني جو شڪار ٿي چڪي آهي جنهن جي انتها نظر نه پئي اچي . ان واقعي کانپوءِ آمريڪا جي هڪ طرفي ڪارروائي کانپوءِ اقوام متحده جو ڪردار گھٽجي چڪو آهي اقوام متحده جي به اصلاح ٿيڻ گھرجي ، ڪشمير مامري تي اقوام متحده جي قرارداد تي عمل نه پيو ٿئي جڏهن ته پاڪستان طرفان هر طريقي سان هندوستان سان ڪشمير مامري سميت ٻيا معاملا نبيرڻ لاءِ هر طريقي جون ڪوششون ورتيون ويون آهن جنهن جو مثال پاڪستان جي وزير اعظم حلف کڻڻ بعد ئي ڳالهين جي دعوت ڏني جنهن تي ٻنهي طرفن کان سنجيدگي جو مظاهرو ڪرڻ بعد ئي ڳالهيون ٿي سگھن ٿيون . پاڪستان اڄ به اقوام متحده جي قرارداد تحت ڪشمير مسئلو حل ڪرائڻ لاءِ راضي آهي جڏهن ته انساني حقن جي ڪائونسل ۾ به ڪشمير معاملي تي بحث ٿيندو رهي ٿو جيڪي پڻ ڪشمير اندر ٿيندڙ بد امني ۽ زيادتين کي حل ڪرائڻ لاءِ ڪوشان آهن .
ڏٺو وڃي ته دنيا اندر پاڻ کي امن جو علمبردار سمجھندڙ آمريڪا عراق تي حملي وقت به اقوام متحده کي باءِ پاس ڪيو هن وقت شام تي حملي جون تياريون ڪري رهيو آهي جنهن سان دنيا اندر هڪ نئين جنگ شروع ٿيڻ جا امڪان وڌي رهيا آهن آمريڪا کي گھرجي ته سلامتي ڪائونسل جي راءِ سان اختلاف ختم ڪرايا وڃن ، شام جي خودمختياري ۽ آزادي جو خيال رکڻ گھرجي جيئن چارٽر تحت طئه ٿيل آهي . شامين جي قتل غاري گاري هرگز نه ٿيڻ گھرجي معصوم ٻارڙن ، عورتن ۽ مردن جون جانيون داءَ تي نه لڳايون وڃن .
ڪيترن ملڪن طرفان آمريڪا جي اهڙي امڪاني حملي جي مخالفت ڪئي وئي آهي ڇو ته اهڙيون جنگيون عالمي جنگيون بڻجي وينديون آهن هڪ پاسي جمهوريت ، انساني حقن ۽ امن امان جون ڳالهيون ڪيون وڃن ٿيون ته ٻئي پاسي جمهوريت کي بدنام ڪيو پيو وڃي . سعودي عرب ۽ ان جا اتحادي شام جا نظرياتي مخالف آهن . شام جي ڪري روس آمريڪا جي سامهون اچي رهيو آهي جنهن سان پڻ خطي ۾ حالتون جنگ جي صورتحال اختيار ڪري سگھن ٿيون پاڪستان تي پڻ اهڙي جنگ جا برا اثر پوندا تيل جي قيمتن ۾ اضافو ٿيندو ان لاءِ اسانکي امن ڀائيچاري ۽ اتحاد جي ڳالهه ڪرڻ گھرجي جڏهن ته ڊرون حملا ڪري پڻ ڪيترن بيگناه انسانن جون جانيون ورتيون پيون وڃن جنهن تي پڻ اقوام متحده هڪ رپورٽ تيار ڪري رهيو آهي جيڪا هن سال تائين پيش ٿيڻ بعد طئه ڪرڻ لاءِ اقوام متحده جو ڪردار واضع ٿي ويندو .
پاڪستان ڪيترن ئي سالن کان دهشتگردي جو شڪار رهيو آهي سڀ کان وڏو سرگرم گروه تحريڪ طالبان آهي جيڪو رياست سان گڏ ماڻهن کي نقصان پهچائي رهيو آهي هاڻي امن لاءِ طالبان سان ڳالهيون ڪرڻ لاءِ ويچاريو ويو آهي حڪومت کي اهو سوچڻ گھرجي ته هو ڳالهيون ڪن ته برابري جي بنياد تي ڪن ملڪ ۽ آئين جي دشمنن اڳيان ڪنڌ جھڪائي ڳالهيون هرگز نه ڪيون وڃن هن وقت طالبان فوجين کي شهيد ڪري رهيا آهن ۽ ڳالهيون شروع ڪرڻ کان اڳ ئي پنهنجن ڪيترن ئي قيدين جي آزادي جو مطالبو پڻ ڪري رهيا آهن .
جنگ ڪرڻ جيڪڏهن مسئلن جو حل هجي ها يا جنگين ۽ ويڙه سان مسئلا حل ٿين ها ته پاڪستان ، ڪشمير ، روس ، شام ، عراق ، افغانستان ، فلسطين سميت پوري دنيا جا مسئلا ڪافي وقت پهريان ئي حل ٿي چڪا هجن ها . پاڪستان جي حڪومت امن قائم ڪرڻ لاءِ عوام سان ڪيترا ئي وعدا ۽ دعوائون ڪيون آهن جن تي هن وقت تائين عمل ٿيندي نظر نه اچي رهيو آهي پر هاڻي انهن واعدن کي عملي صورت ڏيڻ جو وقت اچي ويو آهي ڪٿي بد امني ۽ طالبان جي قوت ايتري نه وڌي وڃي جو انهن تي ضابطو آڻڻ حڪومتن جي وس ۾ ئي نه هجي . دنيا اندر اهي ملڪ ترقي جي راهن ۾ گامزن آهن جن ۾ امن امان ، ڀائيچاري ۽ برابري واري صورتحال قائم آهي ، ان ملڪ جي هر فرد کي اظهار ۽ راءِ جي آزادي هجي ٿي ، ترقي ۽ امن يافته ملڪن جا ماڻهو تعليم يافته هجن ٿا جنهن جي ڪري رنگ ، نسل ، ذات پات جو فرق ختم ٿي وڃي ٿو ، پاڪستان جي صورتحال ان سڀ جي بر عڪس نظر اچي رهي آهي ڇو ته هتي مذهبي جنگ ، جهاد کان وٺي سياسي ويڙه جاري آهي جنهن جي نتيجي ۾ ملڪ جو امن تباه ٿي رهيو آهي .
ضرورت ان ڳالهه جي آهي ته حڪومت سان گڏ تمام سياسي توڙي مذهبي جماعتون پاڪستان جي امن امان واري صورتحال تي سنجيدگي سان غور ويچار ڪري عوام کي پريشاني مان آزاد ڪن ته جيئن هو پر امن زندگي گذاري ملڪ توڙي قوم جو مستقبل بچائي ۽ سنواري سگھن . اميد ته جلد ئي پاڪستان جو نالو دنيا جي بدامني وارن ملڪن کان الڳ ٿي امن امان ۾ شامل ڪيو ويندو جنهن جي لاءِ اسان سڀني کي بهتر قدم کڻڻ جي ضرورت آهي.
امن جي ڳولها
مهوش عباسي
سال 1981 ۾ اقوام متحده جي جنرل اسيمبلي ۾ امن جو ڏهاڙو ملهائڻ جو فيصلو ڪيو ويو جنهن بعد هر سال سيپٽمبر جي ٽئين اڱاري تي امن جو ڏهاڙو ملهايو ويندو رهيو جيڪو سلسلو سال 2001 تائين جاري رهيو . 2001 ع ۾ اقوام متحده جي جنرل اسيمبلي ۾ امن جي عالمي ڏهاڙي کي ملهائڻ جي قرارداد منظور ڪئي وئي جنهن کان پوءِ اهو ڏهاڙو هر سال 21 سيپٽمبر تي ملهايو وڃي ٿو .
ان ڏهاڙي کي ملهائڻ جو مقصد دنيا اندر امن امان جي صورتحال برقرار رکڻ ، سماج جي هر ماڻهو کي امن ۽ سک واري زندگي ميسر ڪرڻ ، جنگين ، تشدد ۽ دهشتگردي واري صورتحال جو خاتمو آڻڻ آهي . امن جي عالمي ڏينهن تي دنيا ۾ هر مذهب جا ماڻهو عبادتون ۽ دعائون ڪندا آهن جن جا طريقا ته ضرور الڳ الڳ هوندا آهن پر مقصد هڪ هوندو آهي امن قائم ڪرڻ ، ان ڏس ۾ ڪيترائي ماڻهو ميڻ بتيون ٻاري مارچ پڻ ڪندا آهن ، ڪيترائي پروگرام ، سيمينار ۽ ڪانفرنسون منعقد ڪيون وينديون آهن جنهن جي ذريعي امن امان جي صورتحال جو جائزو ورتو ويندو آهي . امن جي عالمي ڏينهن جي حوالي سان اسڪولن ، ڪاليجن ، يونيورسٽين ۽ ڪيترن ئي سرڪاري توڙي نجي ادارن ۾ ڊراما ، ٽيبلوز ۽ ڳائڻ وڄائڻ جا پروگرام پڻ ڪندا آهن ، ان ڏينهن تي هڪ منٽ جي خاموشي پڻ ڪئي ويندي آهي .
هر سال اقوام متحده جي طرفان امن جي عالمي ڏهاڙي تي هڪ خاص موضوع رکيو ويندو آهي هن سال تعليم ۾ امن ۽ امن لاءِ تعليم جو موضوع رکيو ويو آهي جنهن جي بنياد تي پوري دنيا ۾ امن جو ڏهاڙو ملهايو ويندو . ان ڳالهه ۾ ڪو به شڪ نه ٿو ڪري سگھجي ته تعليم جو هر انسان جي زندگي ۾ ڪيترو وڏو ڪردار آهي ۽ هر سماج ۽ ملڪ جي امن امان واري صورتحال جو دارو مدار به بهتر تعليم جي فراهمي تي رهي ٿو ، جيڪڏهن ڪنهن ملڪ جي وڏي آبادي بهتر نموني تعليم يافته هوندي ۽ تعليم لاءِ بهتر موقعا فراهم ڪيا ويندا ته ان ملڪ جا نوجوان ڪڏهن به ڪو غلط رستو اختيار نه ڪندا بلڪه تعليم جي ذريعي پنهنجو ، ملڪ ۽ قوم جو مستقبل سنوارڻ جي ڪوشش ڪندا ڇو ته تعليم ئي آهي جيڪا سٺي ۽ خراب عمل ۾ فرق کي واضع ڪري ٿي .
نائن اليون واري واقعي کانپوءِ پوري دنيا جو امن الائي ته ڪاڏي غائب ٿي ويو ، هر پاسي موت جي راند جاري ٿي وئي مرڻ واسي کي خبر نه ته مون کي ڇو پيو ماريو وڃي جيڪي چوندا هئا ته رياست ماءُ جهڙي هئڻ گھرجي انهن ئي امن جو ڏيوالو ڪڍي رت جون نديون وهايون ڪيترن ملڪن اندر اهڙو گھر موجود نه آهي جتي غير فطري موت آواز نه ڏنو هجي . نائن اليون واري حادثي کانپوءِ آمريڪا کي پوري دنيا اندر ايتري ته آزادي ملي وئي جو هو ڪڏهن به ڪنهن به ملڪ تي جنگ ڪرڻ ۾ دير نه ٿو ڪري ان کان علاوه ڊرون حملا معمول بڻيل آهن ، نائن اليون کانپوءِ دنيا بد امني جو شڪار ٿي چڪي آهي جنهن جي انتها نظر نه پئي اچي . ان واقعي کانپوءِ آمريڪا جي هڪ طرفي ڪارروائي کانپوءِ اقوام متحده جو ڪردار گھٽجي چڪو آهي اقوام متحده جي به اصلاح ٿيڻ گھرجي ، ڪشمير مامري تي اقوام متحده جي قرارداد تي عمل نه پيو ٿئي جڏهن ته پاڪستان طرفان هر طريقي سان هندوستان سان ڪشمير مامري سميت ٻيا معاملا نبيرڻ لاءِ هر طريقي جون ڪوششون ورتيون ويون آهن جنهن جو مثال پاڪستان جي وزير اعظم حلف کڻڻ بعد ئي ڳالهين جي دعوت ڏني جنهن تي ٻنهي طرفن کان سنجيدگي جو مظاهرو ڪرڻ بعد ئي ڳالهيون ٿي سگھن ٿيون . پاڪستان اڄ به اقوام متحده جي قرارداد تحت ڪشمير مسئلو حل ڪرائڻ لاءِ راضي آهي جڏهن ته انساني حقن جي ڪائونسل ۾ به ڪشمير معاملي تي بحث ٿيندو رهي ٿو جيڪي پڻ ڪشمير اندر ٿيندڙ بد امني ۽ زيادتين کي حل ڪرائڻ لاءِ ڪوشان آهن .
ڏٺو وڃي ته دنيا اندر پاڻ کي امن جو علمبردار سمجھندڙ آمريڪا عراق تي حملي وقت به اقوام متحده کي باءِ پاس ڪيو هن وقت شام تي حملي جون تياريون ڪري رهيو آهي جنهن سان دنيا اندر هڪ نئين جنگ شروع ٿيڻ جا امڪان وڌي رهيا آهن آمريڪا کي گھرجي ته سلامتي ڪائونسل جي راءِ سان اختلاف ختم ڪرايا وڃن ، شام جي خودمختياري ۽ آزادي جو خيال رکڻ گھرجي جيئن چارٽر تحت طئه ٿيل آهي . شامين جي قتل غاري گاري هرگز نه ٿيڻ گھرجي معصوم ٻارڙن ، عورتن ۽ مردن جون جانيون داءَ تي نه لڳايون وڃن .
ڪيترن ملڪن طرفان آمريڪا جي اهڙي امڪاني حملي جي مخالفت ڪئي وئي آهي ڇو ته اهڙيون جنگيون عالمي جنگيون بڻجي وينديون آهن هڪ پاسي جمهوريت ، انساني حقن ۽ امن امان جون ڳالهيون ڪيون وڃن ٿيون ته ٻئي پاسي جمهوريت کي بدنام ڪيو پيو وڃي . سعودي عرب ۽ ان جا اتحادي شام جا نظرياتي مخالف آهن . شام جي ڪري روس آمريڪا جي سامهون اچي رهيو آهي جنهن سان پڻ خطي ۾ حالتون جنگ جي صورتحال اختيار ڪري سگھن ٿيون پاڪستان تي پڻ اهڙي جنگ جا برا اثر پوندا تيل جي قيمتن ۾ اضافو ٿيندو ان لاءِ اسانکي امن ڀائيچاري ۽ اتحاد جي ڳالهه ڪرڻ گھرجي جڏهن ته ڊرون حملا ڪري پڻ ڪيترن بيگناه انسانن جون جانيون ورتيون پيون وڃن جنهن تي پڻ اقوام متحده هڪ رپورٽ تيار ڪري رهيو آهي جيڪا هن سال تائين پيش ٿيڻ بعد طئه ڪرڻ لاءِ اقوام متحده جو ڪردار واضع ٿي ويندو .
پاڪستان ڪيترن ئي سالن کان دهشتگردي جو شڪار رهيو آهي سڀ کان وڏو سرگرم گروه تحريڪ طالبان آهي جيڪو رياست سان گڏ ماڻهن کي نقصان پهچائي رهيو آهي هاڻي امن لاءِ طالبان سان ڳالهيون ڪرڻ لاءِ ويچاريو ويو آهي حڪومت کي اهو سوچڻ گھرجي ته هو ڳالهيون ڪن ته برابري جي بنياد تي ڪن ملڪ ۽ آئين جي دشمنن اڳيان ڪنڌ جھڪائي ڳالهيون هرگز نه ڪيون وڃن هن وقت طالبان فوجين کي شهيد ڪري رهيا آهن ۽ ڳالهيون شروع ڪرڻ کان اڳ ئي پنهنجن ڪيترن ئي قيدين جي آزادي جو مطالبو پڻ ڪري رهيا آهن .
جنگ ڪرڻ جيڪڏهن مسئلن جو حل هجي ها يا جنگين ۽ ويڙه سان مسئلا حل ٿين ها ته پاڪستان ، ڪشمير ، روس ، شام ، عراق ، افغانستان ، فلسطين سميت پوري دنيا جا مسئلا ڪافي وقت پهريان ئي حل ٿي چڪا هجن ها . پاڪستان جي حڪومت امن قائم ڪرڻ لاءِ عوام سان ڪيترا ئي وعدا ۽ دعوائون ڪيون آهن جن تي هن وقت تائين عمل ٿيندي نظر نه اچي رهيو آهي پر هاڻي انهن واعدن کي عملي صورت ڏيڻ جو وقت اچي ويو آهي ڪٿي بد امني ۽ طالبان جي قوت ايتري نه وڌي وڃي جو انهن تي ضابطو آڻڻ حڪومتن جي وس ۾ ئي نه هجي . دنيا اندر اهي ملڪ ترقي جي راهن ۾ گامزن آهن جن ۾ امن امان ، ڀائيچاري ۽ برابري واري صورتحال قائم آهي ، ان ملڪ جي هر فرد کي اظهار ۽ راءِ جي آزادي هجي ٿي ، ترقي ۽ امن يافته ملڪن جا ماڻهو تعليم يافته هجن ٿا جنهن جي ڪري رنگ ، نسل ، ذات پات جو فرق ختم ٿي وڃي ٿو ، پاڪستان جي صورتحال ان سڀ جي بر عڪس نظر اچي رهي آهي ڇو ته هتي مذهبي جنگ ، جهاد کان وٺي سياسي ويڙه جاري آهي جنهن جي نتيجي ۾ ملڪ جو امن تباه ٿي رهيو آهي .
ضرورت ان ڳالهه جي آهي ته حڪومت سان گڏ تمام سياسي توڙي مذهبي جماعتون پاڪستان جي امن امان واري صورتحال تي سنجيدگي سان غور ويچار ڪري عوام کي پريشاني مان آزاد ڪن ته جيئن هو پر امن زندگي گذاري ملڪ توڙي قوم جو مستقبل بچائي ۽ سنواري سگھن . اميد ته جلد ئي پاڪستان جو نالو دنيا جي بدامني وارن ملڪن کان الڳ ٿي امن امان ۾ شامل ڪيو ويندو جنهن جي لاءِ اسان سڀني کي بهتر قدم کڻڻ جي ضرورت آهي.
Friday 20 September 2013
INCREASE IN WOMEN VIOLANCE AND RAP CASES IN #PAKISTAN #SINDH @MehwishAbbasi Columnist
My column published in daily awami awaz 20-09-2013 about violance on women and increase in rap cases
MEHWISH ABBASI
عورتن ۽ ٻارڙن سان زيادتين جو نه کٽندڙ سلسلو
پاڪستان دنيا ۾ عورتن جي آبادي جي حساب سان ڇهون وڏو ملڪ آهي جنهن ۾ عورتن جي آبادي ڏهن ڪروڙن کان به وڌيڪ آهي پاڪستان ۾ عورتن ۽ ٻارڙن جي حقن لاءِ 23 کان وڌيڪ پاليسيون، منصوبا، آئين ۽ قانون پاس ٿي چڪا آهن، مگر انهن معاملن تي اڄ ڏينهن تائين حقيقي طور تي عمل نه ٿي سگھيو آهي جنهن ڪري ملڪ اندر اڄ به عورتن ۽ معصوم ٻارڙن کي سنگين مسئلا درپيش آهن جن کي عورت منهن ڏيندي پئي اچي. جنس جي فرق جي ڪري عورتن جي حقن لاءِ قانون جا بل پاس ڪرائيندڙ عورتن جا محافظ سڏرائيندڙ اسانجا حڪمران عورتن سان ٿيندڙ ڏاڍاين تي نوٽيس وٺڻ بجاءِ عورتن تي ٿيندڙ ظلم تي پنهنجا چپ به چورڻ جي ضرورت محسوس نه ٿا ڪن، سندن اهڙي ڪردار سبب پوري ملڪ سميت خاص طور تي سنڌ ۽ پنجاب اندر اهڙن واقعن جا ڪيس داخل نه ڪرڻ ۽ قانون تي عمل نه ڪرائڻ سبب ڪيتري وقت کان معصوم ٻارڙين سان ذيادتين جي سلسلي ۾ گھٽتائي اچڻ بجاءِ واڌارو ٿيندو پيو وڃي جيڪو اسانجي معاشري لاءِ هڪ شرمناڪ عمل آهي .
تازو ٿر ۾ موتان ڀيل سان روح ڏڪائيندڙ ذيادتي جو واقعو پيش آيو جنهن ۾ موتان ڀيل کي ان جي ڏير جي ڪيل ڏوه جي سزا ڏني وئي، ان واقعي جو پسمنظر ڏسجي ته ڪجھ وقت اڳ ڪنهن ماڻهو کي سندن گھر کان ويندي ڏٺو ويو جنهن جي نتيجي ۾ غيرت ڏيکاريندي موتان ڀيل جي ڏير ان ڌر جي هڪ نياڻي سان ڏاڍائي ڪري سندس وڊيو رڪارڊ ڪري ٻين کي ڏيکاري جنهن تي ان ڌر جي ماڻهن غيرت جو مظاهرو ڪندي موتان ڀيل سان ان جي ٻارڙن ۽ گھر واري اڳيان ڏاڍائي ڪئي شايد ان وقت انهن کي اهو احساس نه هيو ته ٿر جي ماروئڙن جي زمين جتي ڪڏهن مارئي جي لوئي ۽ لڄ کي نقصان نه پهتو هجي اتي اڄ جي مارئي سان اهڙو ظلم ڪيو ويو ڪيترو نه تڙپي هوندي ماروئڙن جي سرزمين، ٿر جي ڌرتي سالن تائين موتان ڀيل سان ٿيندڙ غير اخلاقي رويي کي نه وساري سگھندي. جنهن جي گھر جي ڀت اورانگھي وئي اها به هڪ عورت جنهن جي وڊيو رڪارڊ ڪئي وئي اها به عورت ۽ جنهن سان ڏاڍائي ڪئي وئي اها به عورت.
ان واقعي کانپوءِ 8 ڏوهارين کي اڃان تائين سزا نه ڏني وئي آهي جنهن جو سبب انهن جو سياسي ڌرين سان وابسطا هجڻ ۽ ٿر ۾ ٿيل جرڳو آهي. سنڌ اندر پيش ايندڙ اهڙي قسم جو هي پهريون واقعو نه آهي هر روز اهڙي قسم جا غير اخلاقي غير انساني واقعا پيش اچن ٿا جيڪي وڏيرن ۽ ڀوتارن جي مداخلت جي ڪري رپورٽ به نه ٿا ٿين. ڪيترا شريف خاندان خواري کان بچڻ خاطر چپ جو روزو رکن ٿا .
ان کان علاوه پنجاب ۾ به اهڙي قسم جي واقعن جو زور وڌي رهيو آهي جتي سرڪار جي نوٽيس وٺڻ باوجود به واقعن ۾ گھٽتائي نه اچي رهي آهي شايد ڀارت کانپوءِ هاڻي پاڪستان به اهڙن غير اخلاقي غير انساني واقعن جي ڊوڙ کٽڻ وارو آهي، ڀارت دنيا ۾ اهڙن واقعن ۾ سر فهرست آهي جنهن ۾ ڀارتي شهرين سان گڏ سير و تفريح لاءِ آيل غير ملڪي عورتن کي به تحفظ فراهم نه آهي انهن جي حڪومت ڀارتي شهرين ۽ انساني حقن جي تنظيمن جي ٿيندڙ پرجوش احتجاجن تي جاڳي ضرور ٿي جنهن جي نتيجي ۾ ڀارتي ڇوڪري سان ڏاڍائي ڪندڙ 3 ڏوهارين کي موت جي سزا ٻڌائي وئي آهي پر ان جاءِ تي موتان ڀيل جي فرياد ڪير ڪندو ۽ ڪير ٻڌندو اسان وٽ موجود نام نهاد سياسي ۽ سماجي ڌريون ڇو ان کي انصاف ميسر ڪرڻ لاءِ جدوجهد نه ڪري رهيون آهن موتان ڀيل ۽ ان جي معصوم ٻارڙن جا ڏوهاري اڄ به آزاد آهن.
ملڪ جي آئين ۾ عورتن ۽ ٻارڙن جي حقن جي ادائگيءَ جا واضع حڪم آهن پر فرسوده ريتن رسمن جي ور چڙهيل معاشري جوڙيل قانون کي به ٿڏي ڇڏيو آهي جنهن سبب اسانجي ملڪ ۾ عورتن تي تشدد، ڪارو ڪري جي الزام ۾ قتل، غيرت ۽ عزت جي نالي تي عورتن کي قتل ڪرڻ کانپوءِ هن وقت معصوم ابهم ٻارڙين کي ڏاڍاين جو نشانو بڻايو پيو وڃي جنهن ۾ روز بروز اضافو ٿيندو پيو وڃي. ڪمپيوٽر جي دور ۽ ميڊيا جي طاقت باوجود اسان وٽ اهڙن شرمناڪ واقعن جو خاتمو ناممڪن بڻجي چڪو آهي اسلام ۾ عورت کي جيڪو اعلي مقام، مان ۽ مرتبو حاصل آهي اهو دنيا جي ڪنهن به مذهب ۽ تهذيب ۾ نه ٿو ملي ان باوجود اسان اسلامي قانونن کي پٺي ڏيندي پاڻ کي داغدار بڻائي رهيا آهيون. 2004 ع ۾ ڪاروڪاري خلاف قومي اسيمبلي ۾ قرارداد پيش ڪئي وئي پر جرڳا سسٽم جي پيداوار وڏيرن ۽ سردارن اهڙي قرارداد کي مڃڻ کان انڪار ڪري ڇڏيو.
پاڪستان جي 48 سيڪڙو آبادي ٻارڙن تي مشتمل آهي هڪ رپورٽ مطابق 2000ع کان 2010 تائين 7213 ٻارڙا قتل ٿي چڪا آهن 3411 ٻارڙن سان ذيادتيون ٿي چڪيون آهن، 3832 ٻارڙن تي تشدد، 3854 عورتن ۽ ٻارڙن جون خودڪشيون، 10176 اغوا، 9867 زبردستي شاديون، 882 وني ۽ 577 ڪارو ڪاري جهڙا واقعا پيش آيا آهن، 10 سالن اندر ايترن ٻارڙن ۽ عورتن کي اجل جو شڪار بڻايو ويو آهي جيڪي ڪنهن به جمهوري قانون ۽ آئين جي دعوي ڪندڙ ملڪ لاءِ سواليا نشان آهن؟ ان کان علاوه غربت سبب ٻارڙن کي وڪرو ڪرڻ، عورتن ۽ ٻارڙن کي جبري پورهيو وٺڻ عام ڳالهه بڻيل آهي جنهن سبب معصوم ٻار تعليم حاصل نه ٿا ڪري سگھن ۽ تعليم جي گھٽتائي ڪري هو آساني سان اهڙن واقعن جو شڪار ٿين ٿا ان لاءِ قانون کي سخت ڪرڻ سان گڏ حڪومت کي گھرجي ته اسڪولن سان گڏ ٻين تعليمي ادارن ۾ ٻارڙن ۽ عورتن کي اهڙن واقعن بابت آگاه ڪيو وڃي ۽ ان کان بچاءَ جا طريقا ۽ اهڙن واقعن ۾ ملوث ڏوهارين جي سزا کان پڻ آگاه ڪيو وڃي ته جيئن اهي ٻارڙا وڏا ٿي اهڙو ڏوه نه ڪري سگھن.
پاڪستان اندر عورتن ۽ ٻارڙن جي حقن لاءِ سوين اين جي اوز ڪم ڪري رهيون آهن جيڪي عورتن ۽ ٻارڙن جي ترقي ۽ حقن کي اهميت ڏيڻ، حالات جو تجزيو ڪرڻ، عورتن جي حقن لاءِ ڪانفرنسون ڪرڻ، عورتن جي ترقي، بهتري ۽ تعليم لاءِ قدم کڻڻ شامل آهن. افسوس آهي ته عورتن ۽ ٻارڙن لاءِ ڪم ڪندڙ اين جي اوز کي عورتن ۽ ٻارڙن جي نالي تي وڏيون رقمون ڏنيون وڃن ٿيون مگر افسوس اهي ادارا ان رقم جو اڌ حصو به عورتن ۽ ٻارڙن جي ڀلائي لاءِ خرچ نه ٿا ڪن .
اهڙي طرح سماج ۾ ڪجھ اهڙن انسانن پنهنجي اندر ۾ جانور جو وجود ويهاري ڇڏيو آهي جيڪو آپي مان نڪري وڃڻ بعد وڙهڻ شروع ڪندو آهي ان جو سبب اسان وٽ تعليم جي گھٽتائي آهي جنهن ڪري انسان اخلاقيات کان نڪري قدم کڻن ٿا، جيڪڏهن ملڪ اندر قتل عام، معصوم نياڻين کي اغوا ڪري انهن سان ذيادتي ڪرڻ جو سلسلو ايئن ئي هلندو رهيو ته پوءِ ملڪ اندر اها تبديلي ايندي ته هڪ انسان ٻئي انسان کي پنهنجي فائدي خاطر نقصان پهچائڻ ۾ دير نه ڪندو ان ڪري پاڪستان اندر اهڙين حالتن کي ختم ڪيو وڃي.
جنهن ملڪ اندر عورتن جي لڄ ۽ لوئي محفوظ نه هجي جتي انسان حوس جو شڪار ٿي معصوم ٻارڙن جي معصوميت کسين اتان جي انسان کي انسان ته نه سڏي سگھبو اهو انسان جي روپ ۾ لڪيل اهڙو جانور آهي جيڪو پنهنجي بک مٽائڻ خاطر آزادي سان ڪڏهن به ڪنهن کي به ڪجھ به ڪري سگھي ٿو .
اساناج چونڊيل نمائندا عورتن کي حق ڏيارڻ لاءِ وڏيون دعوائون ڪندا آهن پر وقت پوڻ تي وڏيرن ۽ ڀوتارن جون ونگارون وهندي پاڻ ئي جرڳن اندر ويهي سرپرستي ڪندي ڪارن قانونن کي عملي جامو پهرائيندا آهن جڏهن ته ڪيتريون ئي عورت ميمبر لکڻ ۽ ڳالهائڻ ۾ عورتن جون حامي هونديون آهن پر ڪڏهن به ڪنهن جرڳي اندر عورتن کان شاهدي وٺڻ ۽ عورتن جي حمايت ڪندي نظر نه اينديون آهن جڏهن ته انساني حقن جون تنظيمون به ڏاڍن اڳيان ڪمزور ٿي پونديون آهن، پوليس ۽ انتظاميا به سردارن ۽ جاگيردارن جي حڪم جي تابع رهندي آئي آهي اهڙين حالتن اندر عورتن ۽ ٻارڙن جي حقن جا قانون ته جوڙي سگھجن ٿا پر انهن تي عمل ڪرائڻ ناممڪن بڻجي چڪو آهي اڄ اهي ملڪ ترقي جي راهن تي گامزن ٿي چڪا آهن جن عورتن کي مردن برابر آڻي برابري جي بنيان تي حق ڏنا آهن ڇو ته جيسيتائين مرد ۽ عورتون برابري جي بنياد تي نه گڏبا تيسيتائين اسان جي سماج ۾ سڌارو اچڻ ممڪن نه آهي اسان کي پنهنجيون ذميوايون سمجھڻ گھرجن جن کي پوري ايمانداري سان بجا آڻي عورتن ۽ ٻارڙن جي حقن ۽ بهتري لاءِ ڪم ڪجي ان ۾ ئي اسانجي معاشري جو بهتري ۽ ترقي جو راز سمايل آهي .
مهوش عباسي
chemist_mehwish@yahoo.com
Friday 13 September 2013
Column on demand of new provinces by MQM
سنڌ جي ورهاڱي جو خواب
مهوش عباسي
ايم ڪيو ايم سربراه الطاف حسين هڪ ڀيرو ٻيهر ملڪ اندر نوان صوبا جوڙڻ جو مطالبو ڪري ڇڏيو سندس چوڻ آهي ته احساس محرومي ختم ڪرڻ لاءِ صوبا ٺهڻ گھرجن . الطاف حسين کي جڏهن به خبرن جي ذينت بڻجڻ جي ضرورت پوندي آهي ته هو اهڙا بيان ڏئي پاڻ کي موضوع بحث بڻائي ڇڏيندو آهي ڏٺو وڃي ته گذريل حڪومت سرائڪستان صوبي ٺاهڻ لاءِ عوام کي ڪيترائي خواب خيال ڏيکاريا ۽ عملي ڪم شروع ڪرڻ جي ڪوشش پڻ ڪئي جنهن ۾ سرائڪستان جي ماڻهن جو رضامندو ۽ پنجاب حڪومت جو چوڻ هو ته جيڪڏهن عوام چاهي ٿي ته کين صوبي جي ضرورت آهي ته پو صوبو جوڙيو وڃي تجزيه نگارن ان وقت ئي چئي ڇڏيو هو ته پنجاب اندر نئون صوبو ٺاهڻ پيپلز پارٽي جي وس جي ڳالهه نه آهي جڏهن ته سابق وزير اعظم گيلاني پاران سرائڪين سان واعدو ڪيو ويو ته اسان پنهنجي اقتدار دوران ئي صوبو قائم ڪنداسين جيڪو قائم ته نه ٿي سگھيو پر الطاف حسين گزريل ڪيترن سالن کان ملڪ اندر نون صوبن جي ڳالهه ڪري اصل ۾ سنڌي ماڻهن کي اکيون ڏيکاري رهيو آهي کيس خبر هئڻ گھرجي ته سنڌ خلاف ڪتريون ئي سازشون ٿيون پر تاريخ شاهد آهي ته سنڌ کي نقصان ضرور پهتو آهي پر سنڌ جو وجود اڄ به موجود آهي . جن سنڌ ڌرتي جي وجود خلاف ڳالهايو اهي هن ڌرتي تان ئي مٽجي ويا سندن مڙه مقام به نه ٿو ملي .
1973 ۾جواد بيگ ڪراچي کي ميٽرو پوليٽن ٺاهڻ جو مطالبو ڪيو ٻي صورت ۾ ڪراچي کي الڳ صوبو ٺاهڻ جي گھر ڪئي وئي گذريل حڪومتي دور ۾ جڏهن حڪمرانن پنهنجي اقتدار کي بچائڻ لاءِ ملڪ اندر نون صوبن ٺاهڻ جا شوشا ڇڏيا ته سنڌ اندر مهاجر صوبي جو مطالبو به سامهون آيو ، ان سان گڏ جناح پور ، الطاف نگر ۽ ريڊ آرمي جا نعرا سامهون اچڻ لڳا . ان کان پوءِ ايم ڪيو ايم سربراه لنڊن مان خطاب ڪندي چيو ته اسٽيبلشمينٽ اسان جي مينڊيٽ کي تسليم نه ٿي ڪري ته پوءِ اسان کي ڪراچي پاڪستان کان الڳ ڪري ڏيو . الطاف حسين مختلف طريقن سان الڳ صوبي جي گھرج ڪندورهيو آهي هن وقت سندس مطالبو به ساڳئي ئي رنگ روپ سان نظر اچي رهيو آهي . در اصل ڪراچي کي الڳ رياست ٺاهڻ پويان پرڏيهي طاقتن جا مفاد سلهاڙيل آهن جن جون نظرون ڪراچي جي سامونڊي پٽي تي آهن جيڪا سامونڊي پٽي پوري دنيا ۾ معيشيت جي لحاظ کان وڏي اهميت رکندڙ آهي .
ايم ڪيو ايم پاران ملڪ اندر نوان صوبا ٺاهڻ لاءِ گذريل دور حڪومت ۾ 20 آئيني ترميمي بل پيش ڪيو جنهن ۾ ڪوشش ڪئي وئي ته صوبن اندر نوان صوبا ٺاهڻ جو اختيار صوبن کان کسي پارليامينٽ حوالي ڪيو وڃي جتي پڻ پيپلز پارٽي سنڌ سان لاڳاپيل ڪنهن به ميمبر قومي اسيمبلي جي اهڙي بل جي مخالفت نه ڪئي ، اهڙي بل خلاف سنڌ جي قومپرست ڌرين سنڌ اندر هڙتال جو سڏ ڏنو 20 جنوري 2012 تي جمعي ڏينهن سنڌ اسيمبلي ۾ اين پي پي سان تعلق رکندڙ مسرور جتوئي سنڌ جي امڪاني ورهاڱي خلاف بل پيش ڪيو جنهن تي مسلم ليگ فنڪشنل ۽ پيپلز پارٽي جي ڪيترن ئي ميمبرن جون صحيحون موجود هيون مسرور جتوئي سنڌ اسيمبلي جي اسپيڪر نثار کهڙي کان اهڙو بل پيش ڪرڻ لاءِ اجازت گھري جنهن تي اسپيڪر صاحب جمعي نماز جو سبب ڄاڻائي اسيمبلي اجلاس جو وقت پورو ٿيڻ جو چئي ساڳيو بل سومر ڏينهن پيش ڪرڻ ۽ ان تي ڳالهائڻ لاءِ چيو . ان باوجود مسرور جتوئي اسيمبلي اندر اهو بل پڙهيو ته سندس مائيڪ بند ڪئي وئي افسوس جو ٻن ڏينهن جي وقفي بعد شروع ٿيندڙ اجلاس جو نقشو ئي تبديل ٿي ويو . صبح جو ساڍي اٺين وڳي کان وزير اعلي سنڌ ، سنڌ اسيمبلي پهچي پيپلز پارٽي جي ميمبرن سان الڳ ملاقاتون ڪيون ۽ اهي ڪوششون ورتيون ته سنڌ جي امڪاني ورهاڱي خلاف آندل بل پيش نه ڪيو وڃي جنهن بعد پيپلز پارٽي جي ڪيترائي ميمبر جن جون بل تي صحيحون ٿيل هيون انهن سڀني خاموشي اختيار ڪئي جيڪڏهن ان وقت اهڙو بل پيش ڪيو وڃي ها ته اڄ ڪنهن ايري غيري کي جرات نه ٿئي ها جو هو اهڙي سوچ رکي بيان جاري ڪري ها . جڏهن ته پيپلز پارٽي جا اڳواڻ هڪ پاسي پاڻ کي قومپرست سڏائي رهيا آهن ٻئي پاسي ايم ڪيوا يم جا اڳواڻ پڻ پاڻ کي سنڌ جو پٽ سڏائيندي ٿڪجن نه ٿا هر ڀيري بيان جاري ڪرڻ بعد دٻاءُ پوڻ تي چوندا آهن ته اسين سنڌ جو ورهاڱو نه ٿا چاهيون جي واقعي به ايئن آهي ته پوءِ سندن اهڙن بيانن جو سلسلو ڪڏهن ختم ٿيندو ؟ ڇو ته سنڌ جي وحدت خلاف هر ڀيري ڳالهائي ڪروڙين سنڌين جي دل آزاري ڪئي وڃي ٿي ۽ ڌرتي ماءُ جو روح رنجايو وڃي ٿو . هر ڀيري ڦيرائي سيرائي سنڌ جي ورهاست جي ڳالهه ڇو ٿي ڪئي وڃي ؟ ڇا اسين سنڌي ايترا ڪمزور آهيون جو هڪ غير ملڪي شخص جيڪو لنڊن ميٽرو پوليٽن پوليس کي ڪيترن ڪيسن ۾ گھربل آهي اهو ٻاهران ويهي ملڪ ۽ صوبن جي بقا جا فيصلا ڪري اها اسان جي حڪومت جي ڪمزوري آهي ، پاڪستان اندر رهندڙ ايم ڪيو ايم قيادت کي گھرجي ته هو سندس اهڙا ناجائز مطالبا مڃڻ بجاءِ کيس آگاه ڪن ته اسين سنڌ کي ٻه ٽڪر ٿيڻ نه ڏينداسين ڇو ته الطاف پنهنجي بيانن ۽ عملن سان پاڻ ڀوڳيندو ۽ ڀوڳيندو رهيو آهي جنهن سان پاڪستان اندر موجود ايم ڪيوا يم کي سخت هاڃو پهچي رهيو آهي ڇو ته ان پارٽي اندر سٺن ماڻهن جي کوٽ نه آهي ان لاءِ ايم ڪيو ايم کي هاڻي حتمي قدم کڻي پنهنو ڪردار ادا ڪرڻ گھرجي جيڪا وقت جي اهم ضرورت آهي حق ۽ سچ جو ساٿ ڏئي ڪوڙ ، ڌمڪين ، منافقت جي سياست کي خير باد چوڻ گھرجي ۽ قانون لاڳو ڪندڙ ادارن جو ب ه فرض آهي ته ان سڄي معاملي جي جاچ پڙتال ڪن ڇو ته اهڙن بيانن سان سنڌ اندر خانه جنگي پيدا ٿيڻ جا امڪان وڌي ويندا ن لاءِ پاڪستان جي حڪومت کي به اهم ۽ اثرائتا قدم کڻڻ گھرجن .
سنڌ جا قومپرست سنڌ ۾ رهندڙ اردو ڳالهائيندڙن کي پنهنجو ڀاءُ مڃين ٿا جن کي ڀڙڪائي سنڌي ماڻهن خلاف اڀاري سازشون رٿيون پيون وڃن . هن وقت سنڌي ماڻهن خلاف هڪ ڀيرو ٻيهر سازشن جو ڄار وڇائجي چڪو آهي جنهن لاءِ سنڌ جي سڄڻن کي هڪ آواز بڻجي ڀرپور جدوجهد ڪرڻي پوندي ان لاءِ سنڌ جي عالمن ، دانشورن ، محققن ، قومپرستن ، سياسي سماجي ڌرين ڪي ڪردار ادا ڪرڻ گرجي جڏهن ته سڀ کان وڏي ذميواري پاڪستان پيپلز پارٽي سنڌ تي عائد ٿئي ٿي جيڪا هر ڀيري ايم ڪيو ايم جي جائز توڙي ناجائز مطالبن جي پوئيواري ڪرڻ ۾ ڪا ڪسر نه ٿي ڇڏي کين ياد ڪرڻ گھرجي ته جيڪڏهن سنڌي ماڻهن کي ديوار سان لڳائڻ جي ڪوشش ڪئي وئي ته سنڌ سان محبت ڪندڙ ماڻهو ساڻن جنگ ڪرڻ کان به ڪين ڪيٻائيندا . وقت اچي ويو آهي ته سنڌ خلاف سازشون ڪندڙن کي منهن ٽوڙ جواب ڏئي سندن ناپاڪ ارادا مٽي ۾ ملائي ڇڏيون.
مهوش عباسي
ايم ڪيو ايم سربراه الطاف حسين هڪ ڀيرو ٻيهر ملڪ اندر نوان صوبا جوڙڻ جو مطالبو ڪري ڇڏيو سندس چوڻ آهي ته احساس محرومي ختم ڪرڻ لاءِ صوبا ٺهڻ گھرجن . الطاف حسين کي جڏهن به خبرن جي ذينت بڻجڻ جي ضرورت پوندي آهي ته هو اهڙا بيان ڏئي پاڻ کي موضوع بحث بڻائي ڇڏيندو آهي ڏٺو وڃي ته گذريل حڪومت سرائڪستان صوبي ٺاهڻ لاءِ عوام کي ڪيترائي خواب خيال ڏيکاريا ۽ عملي ڪم شروع ڪرڻ جي ڪوشش پڻ ڪئي جنهن ۾ سرائڪستان جي ماڻهن جو رضامندو ۽ پنجاب حڪومت جو چوڻ هو ته جيڪڏهن عوام چاهي ٿي ته کين صوبي جي ضرورت آهي ته پو صوبو جوڙيو وڃي تجزيه نگارن ان وقت ئي چئي ڇڏيو هو ته پنجاب اندر نئون صوبو ٺاهڻ پيپلز پارٽي جي وس جي ڳالهه نه آهي جڏهن ته سابق وزير اعظم گيلاني پاران سرائڪين سان واعدو ڪيو ويو ته اسان پنهنجي اقتدار دوران ئي صوبو قائم ڪنداسين جيڪو قائم ته نه ٿي سگھيو پر الطاف حسين گزريل ڪيترن سالن کان ملڪ اندر نون صوبن جي ڳالهه ڪري اصل ۾ سنڌي ماڻهن کي اکيون ڏيکاري رهيو آهي کيس خبر هئڻ گھرجي ته سنڌ خلاف ڪتريون ئي سازشون ٿيون پر تاريخ شاهد آهي ته سنڌ کي نقصان ضرور پهتو آهي پر سنڌ جو وجود اڄ به موجود آهي . جن سنڌ ڌرتي جي وجود خلاف ڳالهايو اهي هن ڌرتي تان ئي مٽجي ويا سندن مڙه مقام به نه ٿو ملي .
1973 ۾جواد بيگ ڪراچي کي ميٽرو پوليٽن ٺاهڻ جو مطالبو ڪيو ٻي صورت ۾ ڪراچي کي الڳ صوبو ٺاهڻ جي گھر ڪئي وئي گذريل حڪومتي دور ۾ جڏهن حڪمرانن پنهنجي اقتدار کي بچائڻ لاءِ ملڪ اندر نون صوبن ٺاهڻ جا شوشا ڇڏيا ته سنڌ اندر مهاجر صوبي جو مطالبو به سامهون آيو ، ان سان گڏ جناح پور ، الطاف نگر ۽ ريڊ آرمي جا نعرا سامهون اچڻ لڳا . ان کان پوءِ ايم ڪيو ايم سربراه لنڊن مان خطاب ڪندي چيو ته اسٽيبلشمينٽ اسان جي مينڊيٽ کي تسليم نه ٿي ڪري ته پوءِ اسان کي ڪراچي پاڪستان کان الڳ ڪري ڏيو . الطاف حسين مختلف طريقن سان الڳ صوبي جي گھرج ڪندورهيو آهي هن وقت سندس مطالبو به ساڳئي ئي رنگ روپ سان نظر اچي رهيو آهي . در اصل ڪراچي کي الڳ رياست ٺاهڻ پويان پرڏيهي طاقتن جا مفاد سلهاڙيل آهن جن جون نظرون ڪراچي جي سامونڊي پٽي تي آهن جيڪا سامونڊي پٽي پوري دنيا ۾ معيشيت جي لحاظ کان وڏي اهميت رکندڙ آهي .
ايم ڪيو ايم پاران ملڪ اندر نوان صوبا ٺاهڻ لاءِ گذريل دور حڪومت ۾ 20 آئيني ترميمي بل پيش ڪيو جنهن ۾ ڪوشش ڪئي وئي ته صوبن اندر نوان صوبا ٺاهڻ جو اختيار صوبن کان کسي پارليامينٽ حوالي ڪيو وڃي جتي پڻ پيپلز پارٽي سنڌ سان لاڳاپيل ڪنهن به ميمبر قومي اسيمبلي جي اهڙي بل جي مخالفت نه ڪئي ، اهڙي بل خلاف سنڌ جي قومپرست ڌرين سنڌ اندر هڙتال جو سڏ ڏنو 20 جنوري 2012 تي جمعي ڏينهن سنڌ اسيمبلي ۾ اين پي پي سان تعلق رکندڙ مسرور جتوئي سنڌ جي امڪاني ورهاڱي خلاف بل پيش ڪيو جنهن تي مسلم ليگ فنڪشنل ۽ پيپلز پارٽي جي ڪيترن ئي ميمبرن جون صحيحون موجود هيون مسرور جتوئي سنڌ اسيمبلي جي اسپيڪر نثار کهڙي کان اهڙو بل پيش ڪرڻ لاءِ اجازت گھري جنهن تي اسپيڪر صاحب جمعي نماز جو سبب ڄاڻائي اسيمبلي اجلاس جو وقت پورو ٿيڻ جو چئي ساڳيو بل سومر ڏينهن پيش ڪرڻ ۽ ان تي ڳالهائڻ لاءِ چيو . ان باوجود مسرور جتوئي اسيمبلي اندر اهو بل پڙهيو ته سندس مائيڪ بند ڪئي وئي افسوس جو ٻن ڏينهن جي وقفي بعد شروع ٿيندڙ اجلاس جو نقشو ئي تبديل ٿي ويو . صبح جو ساڍي اٺين وڳي کان وزير اعلي سنڌ ، سنڌ اسيمبلي پهچي پيپلز پارٽي جي ميمبرن سان الڳ ملاقاتون ڪيون ۽ اهي ڪوششون ورتيون ته سنڌ جي امڪاني ورهاڱي خلاف آندل بل پيش نه ڪيو وڃي جنهن بعد پيپلز پارٽي جي ڪيترائي ميمبر جن جون بل تي صحيحون ٿيل هيون انهن سڀني خاموشي اختيار ڪئي جيڪڏهن ان وقت اهڙو بل پيش ڪيو وڃي ها ته اڄ ڪنهن ايري غيري کي جرات نه ٿئي ها جو هو اهڙي سوچ رکي بيان جاري ڪري ها . جڏهن ته پيپلز پارٽي جا اڳواڻ هڪ پاسي پاڻ کي قومپرست سڏائي رهيا آهن ٻئي پاسي ايم ڪيوا يم جا اڳواڻ پڻ پاڻ کي سنڌ جو پٽ سڏائيندي ٿڪجن نه ٿا هر ڀيري بيان جاري ڪرڻ بعد دٻاءُ پوڻ تي چوندا آهن ته اسين سنڌ جو ورهاڱو نه ٿا چاهيون جي واقعي به ايئن آهي ته پوءِ سندن اهڙن بيانن جو سلسلو ڪڏهن ختم ٿيندو ؟ ڇو ته سنڌ جي وحدت خلاف هر ڀيري ڳالهائي ڪروڙين سنڌين جي دل آزاري ڪئي وڃي ٿي ۽ ڌرتي ماءُ جو روح رنجايو وڃي ٿو . هر ڀيري ڦيرائي سيرائي سنڌ جي ورهاست جي ڳالهه ڇو ٿي ڪئي وڃي ؟ ڇا اسين سنڌي ايترا ڪمزور آهيون جو هڪ غير ملڪي شخص جيڪو لنڊن ميٽرو پوليٽن پوليس کي ڪيترن ڪيسن ۾ گھربل آهي اهو ٻاهران ويهي ملڪ ۽ صوبن جي بقا جا فيصلا ڪري اها اسان جي حڪومت جي ڪمزوري آهي ، پاڪستان اندر رهندڙ ايم ڪيو ايم قيادت کي گھرجي ته هو سندس اهڙا ناجائز مطالبا مڃڻ بجاءِ کيس آگاه ڪن ته اسين سنڌ کي ٻه ٽڪر ٿيڻ نه ڏينداسين ڇو ته الطاف پنهنجي بيانن ۽ عملن سان پاڻ ڀوڳيندو ۽ ڀوڳيندو رهيو آهي جنهن سان پاڪستان اندر موجود ايم ڪيوا يم کي سخت هاڃو پهچي رهيو آهي ڇو ته ان پارٽي اندر سٺن ماڻهن جي کوٽ نه آهي ان لاءِ ايم ڪيو ايم کي هاڻي حتمي قدم کڻي پنهنو ڪردار ادا ڪرڻ گھرجي جيڪا وقت جي اهم ضرورت آهي حق ۽ سچ جو ساٿ ڏئي ڪوڙ ، ڌمڪين ، منافقت جي سياست کي خير باد چوڻ گھرجي ۽ قانون لاڳو ڪندڙ ادارن جو ب ه فرض آهي ته ان سڄي معاملي جي جاچ پڙتال ڪن ڇو ته اهڙن بيانن سان سنڌ اندر خانه جنگي پيدا ٿيڻ جا امڪان وڌي ويندا ن لاءِ پاڪستان جي حڪومت کي به اهم ۽ اثرائتا قدم کڻڻ گھرجن .
سنڌ جا قومپرست سنڌ ۾ رهندڙ اردو ڳالهائيندڙن کي پنهنجو ڀاءُ مڃين ٿا جن کي ڀڙڪائي سنڌي ماڻهن خلاف اڀاري سازشون رٿيون پيون وڃن . هن وقت سنڌي ماڻهن خلاف هڪ ڀيرو ٻيهر سازشن جو ڄار وڇائجي چڪو آهي جنهن لاءِ سنڌ جي سڄڻن کي هڪ آواز بڻجي ڀرپور جدوجهد ڪرڻي پوندي ان لاءِ سنڌ جي عالمن ، دانشورن ، محققن ، قومپرستن ، سياسي سماجي ڌرين ڪي ڪردار ادا ڪرڻ گرجي جڏهن ته سڀ کان وڏي ذميواري پاڪستان پيپلز پارٽي سنڌ تي عائد ٿئي ٿي جيڪا هر ڀيري ايم ڪيو ايم جي جائز توڙي ناجائز مطالبن جي پوئيواري ڪرڻ ۾ ڪا ڪسر نه ٿي ڇڏي کين ياد ڪرڻ گھرجي ته جيڪڏهن سنڌي ماڻهن کي ديوار سان لڳائڻ جي ڪوشش ڪئي وئي ته سنڌ سان محبت ڪندڙ ماڻهو ساڻن جنگ ڪرڻ کان به ڪين ڪيٻائيندا . وقت اچي ويو آهي ته سنڌ خلاف سازشون ڪندڙن کي منهن ٽوڙ جواب ڏئي سندن ناپاڪ ارادا مٽي ۾ ملائي ڇڏيون.
Sunday 8 September 2013
Mehwish Abbasi column about INTERNATIONAL LITERACY DAY 8 SEPT 2013 IN DAILY AWAMI AWAZ #PAKISTAN #WORLD #SHARE
خواندگي جي شرح ۾ اضافو ڪيئن آڻجي ؟
Mehwish Abbasi
8 سيپٽمبر تي دنيا اندر خواندگي جو عالمي ڏينهن ملهايو ويندو آهي ان ڏينهن کي ملهائڻ جو خيال( UNESCO (United Nations Educational Scientific and Cultural Organization 17 نومبر 1965 تي ڏنو جڏهن ته خواندگي جو عالمي ڏينهن پهريون ڀيرو 8 سيپٽمبر 1966 تي پوري دنيا ۾ ملهايو ويو جيڪو اڄ تائين هر سال ملهايو ويندو آهي .
ان ڏينهن کي ملهائڻ جو مقصد هر نسل ، سماج ، معاشري ، اداري ، ماڻهو تائين تعليم جي اهميت کي اجاگر ڪرڻ آهي ، تعليم هڪ بهتر زندگي گذارڻ لاءِ هر ماڻهو جو پهريون حق آهي تعليم ئي آهي جنهن جي ذريعي سماج ۽ معاشري ۾ ترقي ۽ سڌارو پيدا ٿي سگھي ٿو تعليم ان جي واڌاري ۽ بهتري ۾ اهم ڪردار ادا ڪري ٿي ، تعليم جي ميدان ۾ حاصل ٿيندڙ موقعا به خواندگي جي ذريعي حاصل ٿين ٿا . خواندگي ئي آهي جنهن جي ذريعي غربت ۽ ذهني بيمارين ۾ گھٽتائي پيدا ٿئي ٿي ، نسل جي برابري جو احساس ٿئي ٿو ۽ ملڪ جي ترقي ۽ واڌاري جي سوچ پيدا ٿئي ٿي ، غلط کي غلط ۽ صحيح کي صحيح ڪرڻ ۽ سمجھڻ جي سوچ ۽ شعور پيدا ٿئي ٿو . دنيا اندر خواندگي کي تعليم جي جڙ سمجھيو وڃي ٿو ڇو ته خواندگي جي ذريعي امن ۽ جمهوريت قائم ٿئي ٿي .
دنيا ۾ 776 ملين کان وڌيڪ ٻار تعليم جي زيور کان محروم بڻيل آهن اهي اهي ٻار آهن جيڪي پنهنجو نالو به لکي ۽ پڙهي نه ٿا سگھن ، دنيا ۾ 5 نوجوانن ۾ 1 نوجوان اڻ پڙهيل ملي ٿو جن ۾ گھڻو تعداد ڇوڪرين جو شامل آهي ، 60.7 ملين ٻار اسڪول نه وڃي رهيا آهن ۽ ان کان وڏو انگ اهڙن ٻارن جو آهي جن کي تعليم جي دوران اسڪولن مان ڪڍرائي سندن پڙهائي کي رد ڪيو وڃي ٿو .
پاڪستان جي آرٽيڪل A-25 پاڪستان جي آئين مطابق 5 کان 16 جي عمر جي هر ٻار جي تعليم جي حاصلات کي اهم ۽ مڪمل طور مفت بڻايو وڃي ان سان گڏ انهن کي بهتر تعليمي معيار ۽ بهتر ماحول پڻ فراهم ڪيو وڃي . پاڪستان ۾ عام طور تي تعليم 5 حصن ۾ ورهايل هجي ٿي پرائمري ، مڊل ، سيڪنڊري ، ڪاليج ۽ يونيورسٽي . پرائمري اسڪولن ۾ آدمشماري جي لحاظ کان 80 فيصد ٻار اسڪول وڃن ٿا جڏهن ته 20 فيصد ٻار پرائمري تعليم کان محروم رهن ٿا جنهن ۾ 66 کان 70 فيصد هر سال ٻارن جي حاضري رهي ٿي . جيڪڏهن پرائمري اسڪولن ۾ ٻارن جي انرولمينٽ کي ڏسجي ته ان ۾ 84 فيصد ڇوڪرا داخل آهن جڏهن ته ان جي مقابلي ڇوڪريون 60 فيصد هجن ٿيون .
ان کان پوءِ پاڪستان اندر مڊل اسڪول جي تعليم جو جائزو وٺجي ته ٻارن جو انگ گھٽجي وڃي ٿو جنهن ۾ آدمشماري جي حساب سان 45 فيصد ڇوڪرا ۽ 30 فيصد ڇوڪريون مڊل اسڪول جي تعليم حاصل ڪن ٿا . ان مان اسان اهو جائزو لڳائي سگھون ٿا ته اسان وٽ خواندگي جي شرح ڪيتري گھٽ آهي اهو ئي سبب آهي جو دنيا جي 120 ملڪن مان پاڪستان خواندگي جا لحاظ کان 113 نمبر تي آهي . مجموعي طور تي پاڪستان جي خواندگي جي شرح 56 فيصد کان به گھٽجي چڪي آهي . جڏهن ته يورپ ، ايشيا ، سريلنڪا ۽ ڀارت جي خواندگي جي شرح 74 کان 97 فيصد آهي . عالمي ادارن جو چوڻ آهي ته ايندڙ وقت ۾ پاڪستان جي خواندگي جي شرح اڃا به گھٽجي سگھي ٿي ڇو ته پاڪستان جي اڌ حصو آبادي عورتن تي مشتمل آهي 51 فيصد عورتن جي آبادي آهي جن ۾ 31 فيصد عورتون تعليم کان محروم آهن . جڏهن ته پاڪستان جي ڳوٺن ۾ 70 فيصد ماڻهو تعليم يافته نه آهن جن ۾ به وڏو تعداد عورتن جو آهي .
عورتن سان تعليم جي ميدان ۾ ويساه گھاتيون سال 1947 کان ئي هلندڙ آهن آزادي حاصل ڪرڻ کان پوءِ ان سال 10 هزار پرائمري اسڪول قائم ڪيا ويا جن مان صرف 17 سئو اسڪول ڇوڪرين لاءِ هئا ، جڏهن تا 17 ڪاليج قائم ڪيا ويا جن مان صرف 2 هن ڪاليج عورتن لاءِ هئا . جيڪڏهن اسان سنڌ جي تعليمي نظام تي نظر ڦيرايون ته هتي 73 سيڪڙو کان وڌيڪ مائرون اڻپڙهيل آهن جڏهن ته 62 سيڪڙو کان وڌيڪ ٻارڙا ۽ 65 سيڪڙو کان وڌيڪ ٻارڙيون تعليم جي روشني کان محروم بڻيل آهن . جڏهن ته حڪومت پاران ٻارن جون داخلائون وڌائڻ لاءِ ڪيتريون ئي ڪوششون ورتيون ويون آهن ان باوجود سنڌ اندر خواندگي جي لحاظ سان ڪي اثرائتا قدم نه کڄي سگھيا آهن هر سال ڪاغذن جو پيٽ ڀرڻ لاءِ ڪوڙيون سچيون داخلائون رکي انگ اکر پورا ڪيا ويا آهن . سنڌ جي پرائمري اسڪولن جي حالت تمام ڳڻتي جوڳي بڻيل آهي ڪيترن اسڪولن اندر پيئڻ جو صاف پاڻي ، باٿروم ، چوديواريون ، راندين جا ميدان موجود نه آهن جڏهن ته پهرين ڪلاس کان وٺي پنجين درجي تائين شاگردن کي هڪ ئي ڪلاس اندر هڪ استاد پڙهائي رهيو آهي جنهن سبب ٻارڙن تي ڌيان نه پيو ڏنو وڃي . اهڙين حالتن سبب ڪيترا شاگرد 5 ڪلاس پاس ڪرڻ کان اڳ ئي اسڪول ڇڏي وڃن ٿا .
تعليم جي تباهي ۾ جتي آفيسر ، والدين ملوث آهن ان جاءِ تي استاد پڻ ان عمل ۾ حصيدار آهن ڪجھ مهينا اڳ سپريم ڪورٽ جي حڪم تحت سنڌ جي اسڪولن جو سروي ججن کان ڪرايو ويو جنهن سان چند ڏينهن اسڪولن اندر تعليمي سرگرميون ۽ استادن جي حاضري 100 فيصد ٿي وئي پر جيئن ئي جج صاحبان اسڪولن جو دورو ڪري انگ اکر وٺي استادن جي حاضري چيڪ ڪري پٺي ڏني ته ويزا تي ويل استادن پڻ اسڪولن کي الوداع چيو ۽ اسڪولن جون بحال ٿيل رونقون ٻيهر ختم ٿي ويون . هئڻ ايئڻ کپي ها ته جج صاحبان اسڪولن اندر وزٽ جو مقرر وقت نه ڏين ها ۽ اهڙي سروي کي اڻڄاتل وقت تائين جاري رکن ها جنهن سان آفيسر ، استاد ۽ اسڪولن اندر موجود ٻيو عملو ان خوف ۾ ورتل هجي ها ته جج صاحب اسان جو اسڪول الاهي ڪڏهن وزٽ ڪندو .
اهي ئي سبب آهن بدقسمي سان هن سائنس ۽ ٽئڪنالاجي جي دور ۾ به اسين ٻين ملڪن جي نسبت ۾ تعليم جي ميدان ۾ گھڻو پوئتي آهيون اسانجا شاگرد ذهني صلاحيتن ۾ ٻين شاگردن کان گھٽ نه آهن پر اسانجي بنيادي تعليم جو ڍانچو بگڙيل آهي جنهن ڪري اسانجا ڪيترائي شاگرد اعلي تعليم حاصل ڪرڻ کان محروم آهن . جڏهن ته تعليم جو ٻٽو معيار هئڻ سبب تعليم امير ۽ غريب وچ ۾ مقابلي جو سبب بڻجي چڪي آهي . سرڪاري اسڪولن جي غير معياري نصاب ۽ بي توجهي سبب ماڻهن جو رجحان خانگي ادارن ڏانهن وڌي چڪو آهي جڏهن ته تعليم تي زور ڏيندڙ ڪامورن ، آفيسرن ، وزيرن ، مشيرن جو اولاد پڻ ملڪ جي وڏن خانگي اسڪولن يا ٻاهرين ملڪن ۾ پڙهي ٿو جيڪڏهن ماهر تعليم دان وزير مشير نيڪ نيتي جو ثبوت ڏين ته سرڪاري اسڪولن جومعيار بهتر بڻجي سگھي ٿو . سنڌ صوبي کي ٻين صوبن جي ڀيٽ ۾ نظر انداز پڻ ڪيو وڃي ٿو پنجاب حڪومت صوبي اندر ليپ ٽاپ اسڪيم سان گڏ نوجوان شاگردن لاءِ ڪيتريون ئي اسڪيمون متاثر ڪرايون آهن جڏهن ته آزاد ڪشمير ۽ بلوچستان اندر 35 هزار شاگردن کي اسڪالرشپس سان نوازيو ويو ۽ اسانجي وزيرن تعليم لاءِ درد رکڻ باوجود شاگردن جي بهتري لاءِ ڪي به قدم نه کنيا آهن .
هن وقت خواندگي جي شرح کي وڌائڻ لاءِ ملڪ اندر تعليم جي سڌاري ۽ واڌاري لاءِ اپاءَ وٺندي تعليم لاءِ مقرر ڪيل بجٽ جو بهتر نموني استعمال ڪيو وڃي خاص طور تي پٺ تي پيل علائقن جا بند پيل اسڪول کولرايا وڃن ، استادن ۽ شاگردن جي حاضري کي يقيني بڻايو وڃي ، سٺي ڪارڪردگي ڏيکاريندڙ استادن جي پذيرائي ڪندي کين انعام ، سرٽيفڪيٽ ۽ ايوارڊن سان نوازيو وڃي ۽ ان عمل ۾ پنهنجا نوازي کان پاسو ڪيو وڃي ، سمورن تعليمي ادارن مان قبضا ختم ڪرائي استادن کي پنهنجي فرض ۽ ذميداري جو احساس ڏياري تعليمي ماحول کي بهتر بنائڻ لاءِ سڄاڻ ، علم دوست ، ماهرن ، تعليم دانن ۽ اديبن جون خدمتون حاصل ڪيون وڃن ۽ معصوم ٻارڙن کي پورهئي کان آجو ڪرائي سندن هٿن ۾ ڪتاب ۽ قلم ڏنا وڃن . باقي جيڪڏهن خواندگي جي اڄوڪي عالمي ڏهاڙي تي صرف دنيا کي ڏيکارڻ لاءِ سيمينار ، ڪانفرنسون ، ميٽنگون ۽ ريليون ڪڍي وقت گذاريو ويو ته اسين خواندگي جي عمل کي بهتر بڻائي نه سگھنداسين .
مهوش عباسي
chemist_mehwish@yahoo.com
My Column in awami awaz about increase in no of kidnappings in #Sindh 7 sept 2013 #Pakistan #Share
اغوا جي وارداتن ۾ ٿيندڙ اضافو ۽ سنڌ پوليس
مهوش عباسي
سنڌ جي گادي جي شهر ڪراچي جون حالتون ڪجھ ڏهاڪن کان مسلسل خراب آهن جنهن تي ملڪ جي حڪمرانن ۽ ادارن جا هٿ مٿي ته اچي ويا آهن جنهن سبب سخت پريشاني ۾ ورتل آهن جيڪو مسئلو واقعي پريشاني جوڳو آهي پر حڪمرانن کي سنڌ جي ٻين ضلعن اندرٿيندڙ بد امني ، ڦر لٽ ، عورتن سان ڏاڍايون ۽ اغوائن طرف به توجهه ڏيڻ گھرجي مگر اسانجا حڪمران ۽ هر حڪومت صرف ڪراچي اندر بد امني جو راڳ ڳائي هر ڀيري پنهنجو وقت پورو ڪندا رهيا آهن هن جاءِ تي منهنجو مقصد اهو هر گز نه آهي ته اسان کي ڪراچي جي باري ۾ سوچڻ نه گھرجي پر سنڌ جي ٻين ضلعن اندر به انسان ئي رهن ٿا جن کي به جيئڻ جو حق ملڻ گھرجي ڪيڏي نه افسوس جي ڳالهه آهي ته اسان وٽ جڏهن به جمهوريت قائم ٿيندي آهي ته اهڙن واقعن ۾ اضافو ٿيندو رهيو آهي ۽ جڏهن ڊڪٽيٽر ايندا آهن ته اهڙيون ڪارروايون ڪندڙ ٻرن اندر لڪي ويندا آهن اسان کي جمهوريت جو ناجائز فائدو نه وٺڻ گھرجي ڇو ته جمهوريت وڏين قربانين بعد حاصل ٿيندي آهي پر اسان هر دور ۾ عوامي دور جي نفي ڪئي آهي جنهن جو مثال سنڌ جي ضلعن اندر هڪ دفعو وري بد امني ، ڦر لٽ ، عورتن سان ذيادتيون ۽ اغوائن جي وارداتن ۾ اضافو ٿي چڪو آهي جنهن سبب عام ماڻهون پريشانين ۾ وڪوڙجي چڪو آهي ڏينهن و ڏينهن ٻارن ، عورتن ۽ نوجوانن جو اغوا هاڻي معمول بڻجندو پيو وڃي جنهن تي ضابطو آڻڻ ۾ پوليس انتظاميا ناڪام ڏسڻ ۾ پئي اچي يا هميشه جيان بي ڌياني جو شڪار آهي ، مغوي ٻارن ، عورتن ۽ نوجوانن جي وڌندڙ انگ حڪومتي حلقن ۽ سڄاڻ ڌرين کي پاڻ ڏانهن متوجهه ڪرڻ تي مجبور ڪري ٿو پوءِ به ان جو حل ايترو جلد سامهون ايندي نظر نه ٿو اچي ان کان اڳ جو ڏوهارين تائين پهچ ٿئي ايتري تائين ڪنهن مغوي جو لاش سندس وارثن تائين پهچي وڃي ٿو پوءِ پوليس جون نه کٽندڙ انڪوائريون مقتول جي عزيزن جي زخمن تي لوڻ ٻرڪڻ جو ڪم ڏينديون رهن ٿيون جنهن تي جيترو به ا فسوس ڪجي گھٽ آهي اهڙي قسم جا واقعا هر روز اخبارن جي زينت بڻيل آهن جنهن جاءِ تي انسان آزادي سان رهي نه سگھي پنهنجي نياڻين کي تعليم جي زيور سان آراسته نه ڪري سگھي ، جتي عورتن ٻارڙن جون زندگيون داءَ تي لڳل هجن ، بيگناه نوجوانن کي ڀنگ خاطر اغوا ڪيو وڃي اتي عام ماڻهو زندگي ڪيئن گذاريندو . انتظاميا ، چونڊيل ايم اين ايز ، ايم پي ايز ، وزير ، مشير ۽ پوليس انصاف ڏيڻ بدران ڪميٽيون ٺاهڻ ۾ رڌل هجن ۽ ٿيندڙ ڪاررواين کي روڪڻ لاءِ ڪي به مناسب اپاءَ نه ورتا وڃن ۽ ٿيندڙ ڏاڍاين پويان سردارن ، جاگيردارن ، ڀوتارن ، پوليس وارن ۽ سندن ساٿارين جا هٿ ملوث هجن
اڌ مهيني کان وڌيڪ عرصو ٿي چڪو آهي ته نوابشاه جي پروفيسرشمس الدين شيخ جو اغوا ٿيل پٽ شجاع شيخ جو ڪو به پتو نه پئجي سگھيو آهي جنهن سبب ڊاڪٽرن طرفان سرڪاري توڙي خانگي اسپتالن اندر مريض تپاسڻ جو سلسلو بند ڪيو ويو ايتري تائين جو ڪنهن ميڊيڪل اسٽور تي ڊسپرين جي گوري به ملڻ محال بڻجي وئي ۽ هزارين مريض بي يارو مددگار پيل رهيا .
اهڙين حالتن بعد شهيد بينظير آباد ضلعي جي ايم پي ايز غلام قادر چانڊيو ، سليم رضا جلباڻي ، ڊاڪٽر بهادر ڏاهري ۽ ٻين ڊاڪٽرن سان ملاقات ڪندي مريضن جو علاج شروع ڪرڻ لاءِ چيو ۽ اغوا ٿيل شاگرد جي بازيابي لاءِ چند ڏينهن جي مهلت گھري ورتي اهڙي مهلت کي پڻ ڪيترا ڏينهن ٿي چڪا آهن مگر هن وقت تائين معصوم شاگرد جو ڪو پتو نه پئجي چڪو آهي جڏهن ته پوليس ڪيترن ئي ڳوٺن تي چڙهايون ڪري چڪي آهي پر هن وقت تائين اغوا ٿيل جي باري ۾ ڪا به ڄاڻ نه ملي رهي آهي جنهن سبب ڊاڪٽرن پاران احتجاجي تحريڪ جو دائرو وڌائڻ جون تياريون شروع ٿي چڪيون آهن .
سوچڻ جي ڳالهه آهي ته پيرين پنڌ ڦرون ۽ اغوائون ڪندڙن جو پيڇو ڪندي آخر ڪار پوليس جون موبائيلون خالي هٿين واپس ڇو ٿيون اچن ان پويان ڪهڙا ڳجھا هٿ آهن جيڪي ڏوهارين جي سرپرستي ڪن ٿا جن کي پوليس هٿ لڳائڻ کان لنوائي ٿي جنهن ۾ وڏو هٿ سياسي پوسٽون ماڻيندڙ پوليس اهلڪارن جو آهي جيڪي پنهنجيون پوسٽون بچائڻ خاطر سنڌ کي بدنام ڪرڻ ۽ ماڻهن کي تحفظ فراهم ڪرڻ ۾ ناڪام ٿي رهيا آهن .
ڳالهه رڳو اتي دنگ نه ٿي ڪري ڪراچي کان ويندي ٺٽي ، حيدرآباد ، دادو ، نوابشاه ، سکر ، گھوٽڪي ، جيڪب آباد ، ڪنڌ ڪوٽ ، شڪارپور ، لاڙڪاڻو ضلعن اندر اهڙي قسم جون اڻ کٽ ڪارروايون جاري آهن ڪيترائي ڊاڪٽر ، انجنيئر ، واپاري ، صحافي ، وڪيل ، شاگرد روڊن تي ڦرجن ۽ اغوا ٿيندا رهن ٿا پر اسانجا حڪمران ڪراچي لاءِ ايترو فڪرمند آهن جو کانئن سنڌ جا ٻيا ضلعا وسري ويا آهن .
وزير اعلي سنڌ ڪراچي کان ٻاهر نه نڪرڻ جو پڪو پهه ڪري ڇڏيو آهي جڏهن ته گورنر صاحب جنهن کي ملڪي تاريخ ۾ گھڻو عرصو گورنر رهڻ جو اعزاز حاصل آهي ان جا ڪراچي کان سواءِ سنڌ جي ٻين شهرن جا دورا اٽي ۾ لوڻ برابر آهن
سندن اهڙي ڪارڪردگي سبب ڪيترائي هندو خاندان لڏ پلاڻ ڪري ملڪ ڇڏي چڪا آهن جڏهن ته ڪيترائي ڊاڪٽر ، انجنيئر ، استاد ، ڪاروباري ماڻهو ملڪ کي الوداع چئي ٻاهرين ملڪن اندر وڃي پنهنجيون زندگيون گذاري رهيا آهن .
نوابشاه جي پوليس اغوا ٿيل شاگرد کي بازياب ناهي ڪرائي سگھي ٿورو باريڪ بيني سان ويچار ڪيو وڃي ته پوليس ڇا پئي ڪري ؟ پوليس جو ڪم آهي ماڻهن کي تحفظ مهيا ڪرڻ ، عوام جي حفاظت ڪرڻ ، پر پوليس جيڪڏهن پاڻ ئي ننڊ ۾ ستل هجي ته پوءِ ظاهري ڳالهه آهي اهڙي قسم جون وارداتون ٿينديون .
ماڻهون به اغوا ٿيندا ، ڦرون به ٿينديون ، عورتن جو سک چين به ڦٽندو آخر ڪيسيتائين عورتن کي ڪاري ڪري پيٽ سان پٿر ٻڌي ڪئنالن اندر لوڙهيو ويندو .
حقيقت ۾ پوليس کاتي ۾ ڪوتاهيون نه هجن ته ڪو ڏوه نه ٿئي پر افسوس جوڳي ڳالهه آهي جو پوليس ڏوهارين يا ڌاڙيلن خلاف ڪا به سخت ڪارروائي نه ٿي ڪري ، هاڻي ڌاڙيل فيڪٽر ته ڪنهن حد تائين گھٽ ٿي ويو آهي پر ذاتي بنيادن تي ڏوهاري ماڻهو مخالفن کي اغوا ڪرائين ٿا جنهن لاءِ ڏوهارين جا ڪيترائي گرووپ ملوث آهن تنهن ڪري اهڙن گروپن ۽ ڏوهارين کي روڪڻ جي سخت ضرورت آهي ٻي صورت ۾ اهي ڏوهاري وڌيڪ مضبوط ٿيندا ۽ بد امني ۾ اضافو ٿي ويندو ان کان اڳي جو ڏوهن ۾ وڏو اضافو اچي ۽ ماڻهن جي اغوا ٿيڻ جا واقعا زور وٺي وڃن انتظاميا کي ڏوهارين خلاف قدم کڻڻ گھرجن ، حڪومت کي ان ڏس ۾ اهڙا اپاءَ وٺڻ گھرجن جهڙي طرح هو ڪراچي جي امن بابت سوچي رهيا آهن .
مستقبل ۾ اهڙن واقعن جي روڪ ٿام لاءِ جيڪڏهن اپاءِ نه ورتا ويا ته بد امني جو راڪاس اسانجي معاشري جو امن تباه ڪري ڇڏيندو ۽ روز ماڻهو اغوا پيا ٿيندا جنهن لاءِ سنڌ حڪومت کي تڪڙا قدم کڻي اغوا ٿيل ماڻهن کي بازياب ڪرايو وڃي ، بد امني ، ڦر لٽ سميت اڻ وڻندڙ واقعن جي روڪ ٿام لاءِ پڻ ڀرپور قدم کنيا وڃن.
مهوش عباسي
Subscribe to:
Posts (Atom)